tri giác về không gian
Tri giác về không gian bao gồm vấn đề cảm nhận về không gian ba chiều. Trong cảm nhận về thị giác cùa không gian, một vật thể trong môi trường được nhìn nhận theo 3 mối quan hệ với người tiếp nhận: chiều cao (trên – dưới), chiều rộng (phải – trái) và khoảng cách hay chiều sâu (gần – xa). Trong võng mạc của chúng ta tất cả hình ảnh đều hiện lên trên một mặt pháng. Tuy nó có hai chiều cao và rộng, nhưng không hề có chiều sâu. Câu hỏi đặt ra ớ đày là làm thế nào chúng ta có thế điều chỉnh vật thể ó’ chiều thứ 3, khoảng cách hay chiều sâu. Điều này có thế thực hiện được nhờ các khoá mã thị giác, cái cho chứng ta khả năng phản ứng một cách phù hợp về mặt phương hướng, khoáng cách hay chiều sâu của vật thể được cảm nhận. Các khoá mã tạo khả năng cảm nhận một cách hiệu quả về khoảng cách, và chiều sâu được chia thành hai tiểu loại; khoá độc nhãn và khoá lưỡng nhãn.
Các khoá độc nhãn là những khoá bắt nguồn từ nhãn quan của một mắt, hoặc độc nhãn quan, nghĩa là chúng luôn có tác dụng ngay cả khi một mắt nhắm lại. Đối lập với các khoá độc nhãn, các khoá lưỡng nhãn đòi hỏi phái có hai nhãn quan nghĩa là nhãn quan cứa cả hai mắt. Chúng ta hãy thử bàn thêm về vai trò của cả hai loại khoá thị giác này.
Các khoá độc nhãn
Có một số các khoá độc nhãn giúp cảm nhận về chiều sâu và khoảng cách. Một số khoá quan trọng sẽ được xem xét dưới đây.
1. Kích cỡ tương đối
Một khoá độc nhãn quan trọng đối với sự cảm nhận khoảng cách của một vật thể quen thuộc được tạo ra theo kích cỡ quen thuộc của nó và kích cỡ bây giờ được cám nhận qua hình ảnh trong nhãn cầu. Chúng ta biết rằng hình ảnh cúa các vật thể trong nhãn cầu ớ khoáng cách xa hơn sẽ nhỏ hơn so với các vật thể nhìn thấy ngay trước mặt. Sự giảm đi tương đối này về kích cỡ hình ảnh của vật thể trong nhãn cầu có thế được dùng để điều chỉnh khoảng cách và chiều sâu một cách hiệu quả. Khi chúng ta nhìn từ mái của một toà nhà cao tầng hoặc qua cửa sổ của một máy bay đang bay, kích cỡ của một tác động quen thuộc như những chiếc xe khách hoặc các vật thê khác tạo cho chúng ta ý nghĩa cua một khoảng cách tương đối. Tương tự như vậy khi chúng ta quan sát một bức hoạ bằng một bức tranh của một hoạ sĩ, khoá tri giác về khoảng cách có được nhờ kích cỡ tương đối. Trong bức tranh, một người ở khoảng cách xa hơn người kia có thể được nhận ra qua kích cỡ của người đó được thu nhỏ hơn trong hình vẽ và chúng ta thấy nhìn nhỏ hơn.
2. Giao thoa vị trí
Khoá mã thứ hai của độc nhãn là giao thoa vị trí. Giao thoa vị trí đề cập tới một hiện tượng trong đó vật thể này phần nào che lấp vật thế kia cùng nằm trên một đường nhìn. Do có khoá này. vật thê đầu tiên cắt đứt hình ảnh của vật thể kia được cảm nhận như là vật thể này ở gần còn vật thể kia ớ xa hơn.
